W.Minh Tuan
Vào ngày 10 tháng 3 năm 1988, Chủ tịch Hội đồng bộ trưởng Phạm Hùng mất đột tử tại Sài Gòn, nên đồng chí Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Võ Văn Kiệt được làm Quyền Chủ tịch Hội đồng bộ trưởng-tức Quyền Thủ tướng. Đồng chí Đỗ Mười cũng là Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, nhưng không được làm Quyền Chủ tịch.
Nhưng đồng chí Sáu Kiệt chỉ làm Quyền có 3 tháng thôi, sau đó, từ tháng 6 năm 1988, đến tháng 7 năm 1991, chức Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng -Thủ tướng-về tay đồng chí Đỗ Mười.
Đó là Khóa Đại hội 6 Đổi mới năm 1986.
Đến Đại hội 7, tháng 6 năm 1991, đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh nghỉ, đồng chí Đỗ Mười được bầu làm Tổng bí thư.
Theo đồng chí Mười Hương, nguyên Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương kể lại, thì tại Đại hội 7 đó, có mấy vị đại biểu cũng giới thiệu đồng chí Võ Văn Kiệt vào chức Tổng bí thư. Đồng chí Nguyễn văn Linh nói thế thì cứ để 2 ứng cử viên cho có dân chủ.
Kết quả là đồng chí Đỗ Mười hơn đồng chí Sáu Kiệt vài phiếu, nên đồng chí Đỗ Mười được làm Tổng bí thư, còn đồng chí Sáu Kiệt làm Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng-Thủ tướng.
Đây là lần đầu tiên trong Đảng ta bầu Tổng bí thư có 2 ứng cử viên.
Không biết đến năm sau 2026, Đại hội đảng thứ 14, có 2 ứng cử viên cho các chức vụ Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng hay không.
Đến Đại hội 11 tháng 1 năm 2011, nhiều người hi vọng có 2 ứng cử viên cho chức Tổng bí thư, nhưng không có. Khi đó trong đảng, và trên báo chí thảo luận khá coog khai, cởi mở, dân chủ về khả năng 2 ứng viên cho các chức vụ lãnh đạo đảng và Nhà nước.
Trở lại chuyện năm 1991, đồng chí Sáu Kiệt làm Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng từ tháng 8 năm 1991. Đến tháng 5 năm 1992, Quốc hội quyết định đổi tên Hội đồng Bộ trưởng theo mô hình Liên Xô cũ, sang tên gọi Chính phủ, và sang tên Thủ tướng Chính phủ. Đồng chí Sáu Dân-Sáu Kiệt được bầu lại làm Thủ tướng.
Ngay sau khi nhậm chức Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng-Thủ tướng, đồng chí Sáu Kiệt đã ấp ủ làm một công trình “Vạn lý trường thành”, để lại dấu ấn Thủ tướng Sáu Kiệt cho muôn đời sau, đó là dự án đường dây tải điện cao thế 500 KV chuyển tải điện từ Bắc vào Nam, vì miền Bắc có thủy điện Hòa Bình, đang thừa điện, và miền Nam đang thiếu điện.
Quả là một tư tưởng vĩ đại, giống như miền Bắc hậu phương hỗ trợ miền Nam tiền tuyến thời còn chiến tranh.
Bộ trưởng Bộ Năng lượng khi đó là Vũ Ngọc Hải, là đệ tử ruột của đồng chí Sáu Kiệt, đã tích cực biến ý tưởng của Thủ tướng thành dự án khả thi.
Ngày 5 tháng 4 năm 1992, công trình thế kỷ đường dây 500 KV dài 1487 km được khởi công, nối điện từ Hòa Bình vào đến trạm biến áp Phú Lâm-Sài Gòn.
Nhưng ngay sau khi công trình khởi công, thì vụ án đường dây 500 kv cũng xảy ra, và bộ trưởng Vũ Ngọc Hải bị bắt, và bị kết án tù 3 năm, vì ký giấy cho một công ty tư nhân chuyển vốn lòng vòng mua 4000 tấn thép để làm đường dây 500 KV, ăn chênh lệch 3,1 tỷ đồng VN thời đó, năm 1992.
3,1 tỷ đồng hồi đó, năm 1992 có giá trị bằng khoảng 100 tỷ đồng hiện nay, năm 2025.
Đây là vụ án đầu tiên mà một Bộ trưởng bị bắt, và bị kết án tù.
Ai dám làm chuyện bắt bớ, xét xử một Bộ trưởng đó? Mà lại còn là đệ tử ruột của Thủ tướng Sáu Kiệt?
Vụ bắt bớ, xét xử ông Bộ trưởng Vũ Ngọc Hải chẳng phải là một cú tát trời giáng vào mặt Thủ tướng Võ Văn Kiệt đó hay sao?
Phải là người có quyền lực trên Thủ tướng chứ. Người có quyền lực trên Thủ tướng ở nước ta chỉ có thể là Tổng bí thư thôi.
Thế tức là Tổng bí thư Đỗ Mười đã chỉ đạo làm nghiêm vụ án này, không cho phép chạy án, không cho phép bất cứ ai can thiệp vào công việc của cơ quan pháp luật. Chứ không à?
Cũng giống như hiện nay, đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho cách chức, kỷ luật cả 2 Chủ tịch nước, và 1 Chủ tịch Quốc hội, và kỷ luật đuổi ra khỏi Bộ chính trị tới một nửa Ủy viên Bộ chính trị.
Thế nhưng cái đường dây 500 KV đó có thực sự cần thiết cho đất nước không?
Ngay khi đang xem xét có nên làm đường dây này hay không, năm 1991-1992, trong Đảng ta đã có nhiều ý kiến là đường dây này không cần, nó chỉ tạo oai cho người làm thôi.
Vì khi đó thì đúng là miền Nam thiếu điện, miền Bắc thừa điện. Nhưng nếu nhìn triển vọng 5, 10, 15 năm sau, thì kinh tế miền Nam cũng phát triển lên, miền Bắc cũng phát triển lên, thì thủy điện Hòa Bình ở miền Bắc chưa chắc đã đủ điện cho miền Bắc, lấy đâu ra cho chuyển tải điện vào Nam.
Và chỉ mười năm sau đã thấy rõ ngay bài toán điện năng ở Việt Nam, là các vùng đều phải phát triển điện năng, chẳng thể vùng này thừa điện để hỗ trợ vùng kia, theo kiểu “hậu phương hỗ trợ tiền tuyến” như hồi chiến tranh nữa. Bây giờ miền Bắc còn phải làm cả thủy điện Sơn La nữa cơ mà, mà vẫn còn thiếu điện.
Thế thì cái đường dây 500 KV đó làm ra để làm gì?
Thế nhưng cái tư duy tiểu nông khi đó, vào năm 1992, chỉ nhìn thấy miền Nam thiếu điện, miền Bắc thừa điện nhất thời khi đó, mà không thấy triển vọng đất nước phát triển sau 10-15-20 năm sau.
Và thế là công sức cả nước được huy động để làm đường dây 500 KV, với khí thế “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”.
Ông Vũ Ngọc Hải sau khi ra tù, nói tỉnh bơ là “các anh mà không lo mạch 2 (từ Nam ra Bắc), thì năm 2006-2007 miền Bắc sẽ phải cắt điện rất lớn”.
Thế tức là vào năm 2006-2007, miền Bắc phải cần điện miền Nam hỗ trợ ra, và cái đường dây 500 KV mạch 2 là để làm việc đó. Vậy thì cái đường dây 500 KV mạch 1 để chuyển điện vào Nam để làm gì? Làm để kỷ niệm đồng chí Sáu Kiệt và Vũ Ngọc Hải nhỉ?
Trên thế giới, không nước nào làm đường dây cao thế 500 KV dài tới trên 1000 km như ở nước Việt Nam anh hùng của ta.
Quản lý điện thống nhất, theo kiểu nền kinh tế tập trung, chỉ là tư duy của nền kinh tế chỉ huy xã hội chủ nghĩa, một trung tâm chỉ huy cả nước, nghe tưởng là hay, nhưng thật ra rất nguy hiểm. Chỉ một sự cố xảy ra trong hệ thống quản lý điện thống nhất đó, là cả nước bị ảnh hưởng.
Đồng chí Sáu Kiệt cũng không phải tay vừa.
Đồng chí trả lời đanh thép cho những người chỉ đạo bắt bỏ tù bộ trưởng Vũ Ngọc Hải bằng cách ngay sau khi khánh thành đường dây 500 KV vào ngày 27 tháng 5 năm 1994, thì ngày 28 tháng 5, ngay ngày hôm sau, đồng chí Thủ tướng đánh xe ô-tô vào trại giam Thanh Xuân, ở gần làng pháo Bình Đà, Hà Đông, để thăm cựu Bộ trưởng Vũ Ngọc Hải đang ở tù, và gắn Huân chương ngay trong trại giam cho ông cựu Bộ trưởng vì thành tích làm đường dây 500 KV.
Một cú tát ngược lại vào đồng chí Đỗ Mười, người chỉ đạo vụ bắt bỏ tù Bộ trưởng Vũ Ngọc Hải chăng?
Tiếp đến chuyện ông Sáu Phan vốn là Bí thư Hậu Giang, sau làm Phó Chủ tịch Quốc hội, rồi Thường trực Ban bí thư.
Tại Đại hội 8, tháng 6 năm 1996, đã từng nghe đồn thổi ông Sáu Phan sẽ làm Thủ tướng, thậm chí làm Tổng bí thư. Thế nhưng ai đó đã ở trên, nghe nói anh Sáu Kiệt, cho điều tra được lý lịch gì đó của ông Sáu Phan từ hồi còn chiến tranh, thế nên ông Sáu Phan về vườn thẳng, mất tất cả, chỉ là phó thường dân.
Trong vụ đánh tơi tả đồng chí Lê Khả Phiêu hồi Đại hội 9 năm 2001, thì đồng chí Võ Văn Kiệt lại đoàn kết với đồng chí Đỗ, và Lê.
Quả là Tào Tháo gian hùng. Lý do vì sao cả 3 ông cố vấn đánh cho bằng đổ Tổng bí thư Lê Khả Phiêu, thì cũng chỉ là đồn thổi thôi, không có chứng cứ chắc chắn đâu.
Theo các lời đồn thổi khi đó, vào năm 2001, thì sở sĩ 3 ông cố vấn quyết đánh đổ đồng chí Lê Khả Phiêu, là vì đồng chí Tổng Bí Thư Lê Khả Phiêu đã cho thành lập tổ A10, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của đồng chí Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Phạm Thanh Ngân, để phối kiểm tin tức tình báo, và cũng là để kiểm tra tài sản của các vị chức sắc cao cấp trong Đảng.
Điều này mới thực sự nguy hiểm, nên 3 ông cố vấn, với sự hậu thuẫn của nhiều vị chức sắc trong Đảng ta, quyết không thể để tồn tại cái tổ A10 ung nhọt đó được.
Tổ A10 đó mà moi ra tài sản cả các vị cao cấp thì toi cả nút.
Cho nên dù nhiều vị không ưa nhau, nhưng đều có kẻ thù chung là tổ A10, nên phải quật đổ bằng được người đẻ ra cái ung nhọt A10 đó. Sau khi cái tổ A10 đó bị xóa bỏ cùng với sự về hưu của đồng chí Lê Khả Phiêu, thì việc kê khai tài sản trong cán bộ của Đảng ta chỉ là trò đùa cho vui thôi.
Thế cho nên trong vụ này, đồng chí Võ đoàn kết khá chặt chẽ với đồng chí Đỗ, Lê.
Đấy, đại khái các lời đồn thổi là như vậy.
Các bạn cũng không nên quá tin vào các lời đồn thổi này, vì có thể đây là do bọn “diễn biến hòa bình” tung ra.
Năm 1996-1997, có vụ dầu khí. Khi đó nhiều báo chí có được các hồ sơ về các bê bối trong ngành dầu khí, và cũng có nhiều lời đồn thổi rằng Thủ tướng Võ Văn Kiệt đứng đằng sau bảo vệ ngành dầu khí.
Sau khi về hưu, đồng chí Sáu Kiệt có nhiều ý kiến được cho là đổi mới, mạnh dạn, kêu gọi hòa hợp, hòa giải,,,.
Thế nhưng năm 1972-1973, sau Hiệp định Pa-ri, đồng chí Sáu Kiệt khi là Bí thư khu 9, đã chỉ đạo không thực hiện Hiệp định, phải dùng vũ lực giải phóng miền Nam.
Thế rồi “miền Nam được giải phóng” năm 1975, cơ chế bao cấp, xóa bỏ thị trường, mất dân chủ, trì trệ, tham nhũng,,,,,dần dần thay thế cho không khí hồ hởi chiến thắng hồi đầu. Để rồi khi về hưu, đồng chí Sáu Kiệt phải nhiều lần than thở về hòa hợp dân tộc, về “xé rào”, về “yêu nước không độc quyền của ai cả”, về “phải quay lại kinh tế thị trường”,,,.
Cả đồng chí Sáu Kiệt, lẫn đồng chí Đỗ Mười, và toàn Đảng ta, khi tiến hành cuộc chiến tranh anh hùng “chống đế quốc Mỹ”, đều không nhìn thấy rằng khi những người lính Mỹ cuối cùng rời khỏi miền Nam, thì người bạn phương Bắc hối hả chiếm trọn quần đảo Hoàng Sa vào năm 1974, và giúp đỡ, xúi bẩy Polpot gây chiến ở biên giới phía Nam, sau đó Người Bạn Nhớn cũng chuẩn bị gấp rúi cuộc chiến tranh “Dạy cho Việt Nam một bài học”- tức là cuộc chiến biên giới 1979-1989.
“Đế quốc Mỹ” vào miền Nam, đâu có chiếm tấc đất nào của ta. Họ chỉ muốn thay thế một chế độ cộng sản mất dân chủ bằng một chế độ dân chủ tự do. Thế mà cả một dân tộc lao vào cuộc chiến tranh “đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào”, để rồi thấy rằng đất nước không có mất đi tấc đất nào cho “Mỹ-Ngụy”, mà lại mất về tay anh bạn phương Bắc trọn quần đảo Hoàng Sa, rồi lại bị thêm chiến tranh với Polpot, và chiến tranh biên giới phía Bắc.
Và cái nguy cơ mất biển-đảo nữa về tay người bạn lớn phương Bắc vẫn đang tiếp tục ngày càng lớn lên. Và dân tộc Việt Nam anh hùng, thắng Pháp, thắng Mỹ, thắng Polpót, giờ đây hiền khô trước các vụ bắt, giết, cướp ngư dân, cấm đánh bắt cá, cấm công ty nước ngoài khai thác ở biển, làm bản đồ lưỡi bò 9 đoạn, luyện tập chiếm đảo,,,của Người bạn nhớn.
Câu chuyện Võ Văn Kiệt-Đỗ Mười nói trên cho thấy sự đoàn kết trong đảng ta không phải là ghê gớm lắm.
Nghe nói đồng chí Đỗ Mười, vào trước Đại hội 11 tháng 1 năm 2011, mặc dù đã 93 tuổi, có thư gửi Đại hội Đảng, cùng ký tên với cựu Tổng bí thư Lê Khả Phiêu, cựu Thủ tướng Phan Văn Khải,,,giới thiệu đồng chí Nguyễn Minh Triết làm Tổng bí thư.
Thế nhưng chẳng có ai nghe theo lời khuyên chân thành đó. Kết quả là đồng chí Nguyễn Phú Trọng làm Tổng bí thư.
Ở một nước văn hóa tôn trọng người già như ở nước ta, với không khí của Hội nghị Diên Hồng, làm dậy lên tiếng thét “Sát Thát” năm xưa, mà nay, khi các vị tiền bối, lão thành có ý kiến, mà lớp hậu sinh không nghe, thì tức là vận nước đã đến hồi thay đổi rồi.///